Με αφορμή την παράσταση του «Οιδίποδα Τυράννου» του Σοφοκλή, που αναμένουμε να παρακολουθήσουμε στις 3 και 4 Ιουλίου στο Θέατρο Κήπου στη Θεσσαλονίκη, η ηθοποιός κυρία Μάνια Παπαδημητρίου, στην οποία πρωταγωνιστεί, έχει πολλά ακόμη να πει.

Η επικαιρότητα της αρχαίας δραματουργίας βρίσκει απήχηση στις κουβέντες που κάναμε για τη σύγχρονη κοινωνία και νεολαία, τις αναζητήσεις και τις αμφιβολίες μας για την επιβίωση, άλλοτε προσωπική και άλλοτε επαγγελματική, αλλά και την ανάγκη να υπάρξει ένα νέο κοινωνικό και πολιτειακό καθεστώς, όπου η δικαιοσύνη θα πράττει το δίκαιο και το σωστό.

Ευχαριστούμε θερμά την κυρία Παπαδημητρίου για τη συνέντευξη που παραχώρησε στο stentoras.gr.

Κυρία Παπαδημητρίου, πρωταγωνιστείτε στον «Οιδίποδα Τύραννο» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία και δραματουργική επεξεργασία του Θανάση Σαράντου, στο Από Μηχανής Θέατρο. Μιλήστε μας για την εμπειρία και τα συναισθήματά σας για τη συμμετοχή σας στην παράσταση.

Είναι μια παράσταση που αγάπησα πολύ, γιατί έχει στόχο να επικοινωνήσει ο θεατής με τον λόγο του Σοφοκλή στην υπέροχη μετάφραση του Μίνου Βολανάκη. Γίνεται πολύ καλή χρήση της μουσικής του συνθέτη μας Κωνσταντίνου Ευαγγελίδη σε σχέση με τον λόγο, και αυτό καθιστά το κείμενο εύληπτο για τον θεατή, και μάλιστα με απλό τρόπο, χωρίς φιοριτούρες. Η απλότητα δεν είναι κάτι συνηθισμένο στην εποχή μας, όπου τις περισσότερες φορές όλοι αναζητούν κάτι παράξενο για να το δείξουν. Η απλότητα για μένα είναι το πιο αναγκαίο και πιστεύω ότι η παράστασή μας, με τη δραματουργική επεξεργασία και τη σκηνοθεσία του Θανάση Σαράντου, το έχει. Κι αυτό είναι ο κύριος λόγος που την πιστεύω.

Οι τραγωδίες και οι κωμωδίες του αρχαίου θεάτρου πολλές φορές αντανακλούν την επικαιρότητα. Συμβαίνει κάτι ανάλογο και με την παράσταση στην οποία πρωταγωνιστείτε;

Αυτή η τραγωδία είναι πάντα επίκαιρη, γιατί απευθύνεται τόσο στο ψυχαναλυτικό επίπεδο όσο και στο κοινωνικό με καταπληκτική ακρίβεια και διαχρονικότητα. Μιλάει τόσο για την εξουσία του ατόμου πάνω στον εαυτό του και για την ενηλικίωσή του, όσο και για την εξουσία του ηγεμόνα πάνω στην πόλη, στη χώρα, στον λαό του και την ευθύνη που αυτό γεννά στον ίδιο και στην οικογένειά του. Ο Οιδίποδας ψάχνει τη γενιά του, αλλά αυτή η αναζήτηση θα του κοστίσει το ξεκλήρισμα όλης της οικογένειάς του. Όμως το κάνει γιατί πρέπει να σωθεί η πόλη. Η Ιοκάστη τον απομακρύνει από την αλήθεια όσο μπορεί, όλοι του λένε να σταματήσει, αλλά αυτός θα φτάσει ως το τέλος. Αυτό είναι θάρρος και αληθινή ανάληψη ευθύνης εκ μέρους του. Κάτι που στην πραγματική ζωή σπάνια βλέπει κανείς. Ταυτόχρονα, το έργο έχει τέτοιο σασπένς, που θα μπορούσε κανείς να πει πως είναι το καλύτερο αστυνομικό όλων των εποχών. Ενώ ξέρει ο θεατής τα πάντα απ' την αρχή, ο συγγραφέας τον βάζει σε ένα ταξίδι τέτοιο, που σε κάθε φράση κλυδωνίζεται ο κόσμος ολόκληρος. Στο τέλος η αναζήτηση του Οιδίποδα γίνεται αναζήτηση του καθενός μας ξεχωριστά.

Αυτές τις μέρες ολοκληρώθηκαν οι πανελλαδικές εξετάσεις και οι νέοι έχουν ήδη μπει στη διαδικασία του επαγγελματικού προσανατολισμού. Πολλοί επιθυμούν να ασχοληθούν με την ηθοποιία. Τι θα τους συμβουλεύατε;

Θα τους συμβούλευα να ξεκαθαρίσουν μέσα τους γιατί θέλουν να κάνουν αυτή τη δουλειά, και αν πραγματικά θέλουν να κάνουν τέχνη, και δη θέατρο, τότε να το τολμήσουν, αλλά να ξέρουν πως θα περνούν τις πιο πολλές φορές δύσκολα. Όμως όλες αυτές οι δυσκολίες ξεχνιούνται τη στιγμή που θα νιώσουν τη χαρά της αληθινής έκφρασης πάνω στη σκηνή. Αυτό με κράτησε εμένα τόσα χρόνια, καθώς και η αγάπη των θεατών, που νιώθουν την ίδια χαρά όταν βλέπουν καλό θέατρο και το αναζητούν και το θυμούνται και μετά διηγούνται κάθε όμορφη στιγμή του.

Κάνοντας έναν μικρό απολογισμό, θεωρείτε πως το επάγγελμα του ηθοποιού ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες σας;

Δεν είχα άλλες προσδοκίες. Ήθελα να ζήσω μέσα στο θέατρο και το έκανα. Τα υπόλοιπα δεν με ενδιέφεραν, ούτε τα φοβήθηκα ποτέ. 

Υπήρξαν συνεργασίες που σας απογοήτευσαν; Πώς τις διαχειριστήκατε;

Βεβαίως υπήρξαν. Όχι πολλές, αλλά υπήρξαν. Αποστασιοποιήθηκα και προχώρησα.

Τα τελευταία δύο χρόνια δημοσιοποιήθηκαν περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης που αφορούσαν ηθοποιούς, συναδέλφους σας από τον καλλιτεχνικό χώρο. Το περιμένατε; Εκπλαγήκατε; Ποια είναι η θέση σας;

Ναι, όσα βγήκαν προς τα έξω γίνονταν και παλιά, αλλά τότε δεν μιλούσαμε δημόσια γι’ αυτά. Είναι καλό που έχουν αρχίσει οι άνθρωποι να μιλάνε. Πιστεύω ότι κάτι καλό θα βγει από αυτό, αρκεί να μην ξεπερνάμε τα όρια και θεωρούμε κακοποίηση κάθε άστοχη κουβέντα που μπορεί να πει ο ένας στον άλλον. Για κάποιες κραυγαλέες περιπτώσεις η δικαιοσύνη πρέπει να κάνει τη δουλειά της. Έχει όμως άραγε η δικαιοσύνη στη χώρα μας τα κατάλληλα εργαλεία, δηλαδή τους νόμους που προστατεύουν τα θύματα; Φοβάμαι πως δεν τα έχει, και αυτό δημιουργεί τον κίνδυνο όλη η προσπάθεια των νέων ανθρώπων να μιλήσουν να πέφτει στο κενό. Αυτό δεν είναι καλό. Πρέπει η πολιτεία να αναλάβει την ευθύνη που της αναλογεί και να θεσπίσει σύγχρονους νόμους που να μην ευνοούν τους θύτες, αλλά να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τα θύματα.

Είστε ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη σε θέματα που αφορούν τα κοινά. Τι σας οδήγησε να ασχοληθείτε με αυτά;

Οδηγήθηκα στην ενασχόληση με τα κοινά από μια προσωπική ανάγκη να υπηρετήσω τα δικαιώματα των καλλιτεχνών και τη δυνατότητα να υπάρχουν ευκαιρίες για τους αδύναμους και πιο φτωχούς. Εγώ είχα την τύχη να βρεθώ δίπλα στους κατάλληλους ανθρώπους την κατάλληλη στιγμή και ευνοήθηκα από νωρίς. Όμως άλλοι πολύ καλοί και ταλαντούχοι άνθρωποι δεν είχαν την τύχη τη δική μου και με πονάει να τους βλέπω τόσο πληγωμένους και αδύναμους, ενώ έχουν και ταλέντο και φαντασία και έχουν προσφέρει πολλά στο θέατρο. Δεν είναι όσοι ανήκουν σε μια συγκεκριμένη κλίκα μόνο οι καλοί. Υπάρχουν άλλοι καλύτεροι που θα έπρεπε να είναι στη θέση πολλών απ' αυτούς που βλέπουμε όλη την ώρα. Για αυτούς τους λόγους ασχολήθηκα για να βοηθήσω να ανοίξει το παιχνίδι, να χωρέσει κι άλλους καλούς και άξιους. Κάθε μικρή νίκη προς αυτή την κατεύθυνση είναι για μένα γιορτή. 

Ποια η θέση σας σχετικά με το προεδρικό διάταγμα 85/2022, που υποβαθμίζει τα πτυχία των καλλιτεχνών;

Πρόκειται για την επισφράγιση μιας καταστροφής που ετοιμάζουν για τον χώρο των παραστατικών τεχνών εδώ και δεκαετίες. Είναι σαν να βάζουν το βουλοκέρι. Είναι πολύ σπουδαίο και παρήγορο που ξεσηκώθηκε όλος ο κόσμος, και επειδή δεν έγινε ακόμη κάτι,  πρέπει να ξεσηκωθούμε ξανά από τον χειμώνα. Το διάταγμα αυτό πρέπει να αλλάξει όσον αφορά τους καλλιτέχνες. Είμαστε η ντροπή της Ευρώπης ως χώρα αν το έχουμε. Πρέπει απλώς να αποσυρθούν όλες οι διατάξεις του που αφορούν τους καλλιτέχνες και ειδικά αυτούς του θεάτρου.

Συνέντευξη-επιμέλεια: Κατερίνα Γκρίτζαλη

Δ/ντρια Σύνταξης, stentoras.gr

Share this post